Nowoczesne systemy nawadniania umożliwiają uprawianie roślin w środowiskach o bardzo zróżnicowanym klimacie, włącznie ze skrajnie niesprzyjającym: z wysokimi temperaturami, niewielką wilgotnością i rzadkimi opadami deszczu. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych technologii i najlepszych materiałów są wytrzymałe i niezwykle precyzyjne.

tekst: Piotr Kołaczek

Czas życia poszczególnych elementów instalacji nawadniającej zależy od intensywności eksploatacji, narażenia na uszkodzenia mechaniczne spowodowane przez maszyny i pracowników, a także od jakości wody. Zawartość związków chemicznych (środki ochrony roślin, toksyczne związki chemiczne) wpływają na rozwój roślin i decydują o przydatności do spożycia. Zanieczyszczenia mechaniczne przyspieszają zużycie ruchomych części pomp, zatykają linie kroplujące, osadzają się w świetle węży, a także na wewnętrznej powierzchni zaworów. Postępujące zmiany klimatu i towarzyszące im problemy z dostępem do czystej wody sprawiają, że trzeba wykorzystywać wodę niższej jakości, czerpaną z otwartych zbiorników naturalnych i sztucznych. Wraz z wodą aspirowany jest piasek, szczątki roślinne i zwierzęce, drobne przedmioty wyrzucone przez ludzi. Oczyszczanie wody jest skomplikowanym, wieloetapowym procesem. Zazwyczaj projektuje się go tak, żeby kolejno usuwać zanieczyszczenia o coraz mniejszych rozmiarach.

W niewielkich instalacjach montowane są pojedyncze filtry. Tam, gdzie zapotrzebowanie na wodę jest bardzo duże, można zwiększyć przepustowość łącząc filtry w baterie po kilka sztuk. Dodatkową korzyścią płynącą z tego rozwiązania jest możliwość filtrowania wody nawet wtedy, gdy któryś z filtrów zapcha się i będzie czyszczony (ręcznie lub automatycznie).

Zanieczyszczenia

Pierwszym etapem są zazwyczaj kratki lub siatki zabezpieczające rury czerpiące wodę. Ich zadanie polega na wyeliminowaniu większych zanieczyszczeń: liści, kamieni, śmieci itp. Podobnie jak kolejne urządzenia oczyszczające wodę ta pierwsza linia obrony powinna być okresowo sprawdzana i oczyszczana z nadmiaru zanieczyszczeń, które mogą z czasem zatrzymać dopływ wody. Oczyszczona w ten sposób woda zawiera drobiny piachu i zanieczyszczenia pochodzenia organicznego. Drugim etapem oczyszczania jest filtr żwirowy i separator piasku. Konstrukcja filtrów żwirowych jest stosunkowo prosta.

W metalowym pojemniku umieszcza się żwir o odpowiednio dobranej gradacji. Woda przeciska się pomiędzy ziarnami żwiru, gdzie osiadają zanieczyszczenia. Obsługa tego typu filtrów polega na okresowym czyszczeniu, a w razie potrzeby, także wymianie substancji wypełniającej. Filtry żwirowe WATEMIL zostały zaprojektowane tak, aby pracować jako pojedyncze, modułowe lub w pełni zautomatyzowane układy czyszczenia, w zależności od natężenia przepływu filtrowanej wody. Specjalna konstrukcja sprawia, że na czas czyszczenia nie muszą być wyłączane z eksploatacji. Firma Milex posiada w swojej ofercie pełną gamę tego typu filtrów marki Watermil. Urządzenia są dostarczane wraz z niezbędnym osprzętem, lecz bez wsadu filtracyjnego. Użytkownik wybiera rodzaj materiału i jego gradację w taki sposób, żeby wydajnie usuwał zanieczyszczenia. Piach i większe zanieczyszczenia są usuwane przy pomocy hydrocyklonowych separatorów. Woda przepływa przez nie tak, że tworzy wir. Pod wpływem siły odśrodkowej ziarna piasku przemieszczają się w pobliże ścianek separatora a następnie opadają do zbiornika, z którego należy je okresowo usuwać.

Filtry siatkowe

Służą do dokładnego oczyszczania wody. Przepływa ona pod ciśnieniem przez wkład filtracyjny wykonany z siatki metalowej albo z tworzywa sztucznego. Zasada działania jest prosta i od dawna znana, ale szczegóły techniczne sprawiają, że współczesne filtry siatkowe są bardziej skuteczne i tańsze w eksploatacji, niż ich starsze wersje. Zawdzięczają to możliwości wykorzystania siatek o bardzo drobnych oczkach, wyposażeniu w funkcję samooczyszczenia dzięki której zatkany wkład filtracyjny jest automatycznie lub półautomatycznie przepłukiwany wstecznym prądem wody. Filtry uznanych producentów nie muszą być wyłączane z eksploatacji w czasie przepłukiwania. Ocenę stanu filtra i poszukiwanie przyczyn usterek ułatwia wskaźnik zapchania. Najczęściej działa na zasadzie manometru różnicowego i mierzy ciśnienie wody przed fil – trem i po nim. Różnica ciśnień jest tym większa, im większy opór stawia filtr przepływającej wodzie. Opór zaś zwiększa się w miarę zatykania wkładu filtracyjnego przez drobiny zanieczyszczeń. Informacja o zatkaniu filtra jest widoczna na wskaźniku. W filtrach automatycznych czujnik zapchania włącza procedurę przepłukiwania filtra.

Filtry dyskowe

Filtry tego typu są wykorzystywane w instalacjach o stosunkowo nie – wielkim zapotrzebowaniu na wodę. Dobrze sprawdzają się w przydomowych ogródkach, niewielkich szklarniach itp. Elementem filtrującym jest zespół krążków wykonanych z tworzywa sztucznego. Woda przepływa przez szczeliny wykonane w krążkach. Ponieważ są one delikatnie przesunięte względem siebie zanieczyszczenia zatrzymują się między krążkami

Osprzęt

Mniejsze filtry są samowystarczalne w tym sensie, że nie wymagają zewnętrznego sterowania ani zasilania w energię elektryczną. Zaawansowane filtry o dużej wydajności mogą mieć układ automatycznego przepłukiwania sterowany elektrycznie albo hydraulicznie. Niektóre z nich umożliwiają przekazanie sygnałów o stanie i trybie pracy do sterownika zarządzającego instalacją nawadniającą.

Sprawdzony dostawca

Firma Milex jest dystrybutorem filtrów marki Watermil. W ofercie można znaleźć filtry o zróżnicowanej konstrukcji, przeznaczone do instalacji o małym, średnim lub dużym zapotrzebowaniu na wodę. W ciągłej sprzedaży są również materiały eksploatacyjne (np. wkłady filtracyjne o różnych rozmiarach oczek) i części zamienne do wszystkich modeli. Dzięki współpracy z wiodącymi producentami filtrów oraz wieloletniemu doświadczeniu w nawadnianiu upraw, Milex może pomagać Klientom w wyborze optymalnych rozwiązań. Rady specjalistów są szczególnie ważne dla rolników i sadowników eksploatujących rozbudowane instalacje nawadniające, w których woda jest filtrowana wielostopniowo, z podziałem na sekcje.