Tensjometr ? urządzenie do pomiaru wilgotności gleby
Opis
Tensjometr jest precyzyjnym urządzeniem służącym do pomiaru wilgotności gleby. Pomiar wilgotności gleby informuje o konieczności nawadniania roślin i służy do ustalenia wysokości i częstotliwości nawadniania, ponieważ rośliny rosnące w optymalnej wilgotności mogą być maksymalnie wydajne.
Modele: 20 cm, 30 cm, 50 cm, 100 cm (odczyt z góry)
Tensjometr składa się z:
- ceramicznego sączka z drobnymi porami,
- przezroczystej rurki z tworzywa sztucznego (do pracy musi być ona napełniona wodą),
- wakuometra z kolorową skalą,
- uszczelek.
Manometr mierzy podciśnienie w zakresie od 0 do 600 hPa (= mbar). Jest to urządzenie o klasie dokładności 1,6, co oznacza, że odchylenie wskazywanych wartości wynosi maks. +/- 1,6%.
Kolor zielony na kolorowej skali wakuometru wskazuje optymalny zakres wilgotności dla większości gatunków warzyw, roślin jagodowych i drzew owocowych. Zakres ten dotyczy wszystkich występujących rodzajów gleb (piaszczyste, gliniaste, iłowe).
Wakuometr posiada łatwą w interpretacji wartości pomiaru kolorową skalę. Silikonowa zatyczka dobrze okala końcówkę wakuometru, umożliwiając szczelne zamknięcie tensjometru, a także chroni przed drobnymi zabrudzeniami i pozwala na łatwe napełnienie tensjometru wodą na polu.
Dane techniczne
Jednostka pomiaru: | mbar (= hPa) |
Zakres pomiaru: | 0 – 600 mbar/hPa siły ssącej gleby |
Wakuometr: | klasa dokładności 1,6 (?1,6% maks.) |
Zamknięcie: | zawsze szczelna silikonowa zatyczka |
Rurka: | śr. zewn. 16 mm, śr. wewn. 12 mm, grubość ścianki 2 mm |
Sączek: | 5 cm |
Sposób działania tensjometru
Tensjometr mierzy siłę ssącą gleby (tzn. siłę, z jaką woda będzie zatrzymana w glebie, a więc też siłę, jaką korzenie roślin muszą wnieść, aby pobrać ją z gleby). Przygotowując tensjometr do pracy, należy napełnić go wodą do ok. 1 cm poniżej górnej krawędzi rurki i odpowietrzyć, zakładając wakuometr. Ceramiczny sączek łączy wodę w tensjometrze z wodą w glebie. Gdy jest sucho, gleba wyciąga wodę z tensjometru, wytwarzając podciśnienie, które jest mierzone przez wakuometr. To podciśnienie odpowiada sile ssącej gleby. Po nawodnieniu albo opadach deszczu, gdy zwiększy się wilgotność gleby, woda zaczyna przepływać z gleby do sączka aż do wyrównania się potencjałów pomiędzy glebą a tensjometrem. Po nawodnieniu tensjometr pokazuje właściwą wartość po ok. 15?30 minutach, gdyż woda musi najpierw przeniknąć do głębszych warstw gleby.
Rozpoczęcie pracy
Ceramiczny sączek tensjometru przed instalacją powinien być nasączony wodą. Dlatego pusty tensjometr bez wakuometru należy na noc pozostawić w pojemniku z wodą. Do rana powinna się w nim zebrać woda. Bezpośrednio przed instalacją tensjometr należy napełnić wodą do ok. 1?2 cm od górnej krawędzi rurki i nasadzić na nią szczelnie wakuometr.
Zakres działania
Na jedną jednostkę zagospodarowania (jednostka zagospodarowania jest to powierzchnia z jednakowym rodzajem gleby i jednym gatunkiem roślin w tym samym stadium rozwojowym) potrzebny jest jeden tensjometr. Dla uzyskania większej ilości informacji (tj. przenikanie wody użytej do nawadniania oraz pobieranie wody przez rośliny z różnych warstw gleby) można również zainstalować dodatkowe tensjometry na różnych głębokościach gleby (np. 50 lub 80 cm).
Środki ostrożności
Aby uniknąć uszkodzenia tensjometru, należy przestrzegać następujących środków ostrożności:
- części składowe tensjometru muszą być chronione przed działaniem niepożądanych czynników (nie rzucać go na ziemię, nie ściskać w imadle, nie wbijać go w ziemię za pomocą młotka itp.),
- tak długo, jak tensjometr napełniony jest wodą, nie należy go narażać na działanie temperatury poniżej 0°C,
- należy unikać zetknięcia się ceramicznego sączka z tłuszczem, olejem i innymi substancjami, które mogłyby zatykać jego pory.
Rozwiązanie problemu
Tensjometr może mierzyć siłę ssącą gleby nawet od ?700 do ?850 hPa, ale gdy wartość siły ssącej jeszcze wzrasta (tzn. gleba ulega jeszcze silniejszemu wysuszeniu), woda z tensjometru zostaje całkowicie odciągnięta i wakuometr pokazuje wartość zero. Wnętrze tensjometru wypełnia się powietrzem (tensjometr zapowietrza się).
Typowe zastosowania: truskawki, inne uprawy jagodowe, warzywa, szparagi, uprawy pod osłonami i w szklarniach; a także uprawy polowe.